PROTIVCAR INGENIJE, IZMEĐU POBUNJENIKA I IDEALISTE

Ingenije je, poput ostalih panonskih ratnika, bio ambiciozan i imao sopstvenu viziju carstva kojem je služio celog života. Najveća greška mu je, ipak, bila ta što se saživeo sa svojim imenom.

Naime, Ingenije je, osim vlastitog, u rimskoj kulturi bilo i ime za dete roba koje je postalo slobodan i punopravan građanin Carstva. Tako je i ovaj uzurpator rimskog prestola pogrešio onda kada je probao da se uzdigne do carskog dostojanstva i prestola, što mu rođenjem i poreklom nikako nije moglo pripadati po važećim zakonima i običajima.

Modernoj istoriji nepoznatog, pa sasvim sigurno i ne toliko slavnog porodičnog porekla, Ingenije se tokom vojne karijere kretao uzlaznom putanjom te se nakon zarobljavanja i smrti imperatora Valerijana našao na zapovedničkoj poziciji vojske u Panoniji. Iako je bio imenovan od strane samog Valerijanovog naslednika Galijena, i iako je u njegove dužnosti spadalo i mentorstvo Valerijanu II, posle smrti prvo dečaka, a zatim i starog cara, Ingenije je osetio da više nije siguran.

Uz glasna ohrabrenja moćnih i uticajnih kako je pitanje dana kada će se neuspešna dinastija Licinius završiti, general Ingenije bio je i sve manje podoban novom caru Galijenu zbog toga što je ovaj verovao da je general odgovoran za smrt njegovog sina Valerijana II. Tada je odlučio da se proglasi za novog imperatora, i Rimu učini uslugu tako što će ga osloboditi Galijenove nesposobnosti i sve veće lične promocije koja se ogledala u prisvajanju božanskih osobina.

Pobuna i uzurpiranje carskog dostojanstva išla je lako, pre svega zbog ogromne vojske u Panoniji i Gornjoj Meziji i podrške i poštovanja koje je tamo uživao. Da li je, poput junaka popularne kulture generala Maksimusa, njegov motiv bio prelazne prirode do rešenja koje bi zadovoljilo Carstvo, ili je njegov cilj bila sama kruna verovatno je nešto u šta nikada nećemo moći da budemo sigurni.

U prilog viđenju Ingenija kao tragičara koji nije uspeo u svojoj nameri ide i činjenica da, za razliku od mnogih uzurpatora, on nije kovao sopstveni novac. Iako razlog za to može biti i kratkotrajna vladavina, ovo podgreva romantičarsku sumnju da je u Sremskoj Mitrovici živeo vojnik koji se borio za svoje ideale i svoj san o Carstvu.

Tako je, 260. godine, Ingenije postao jedan u nizu onih koji su pokušali da promene tok istorije i zbace legitimnog naslednika. Za glavni grad je izabrao Sirmijum koji je u to vreme bio centar svih zbivanja tog dela Carstva. Galijen, međutim, nije dozvolio takav epilog, te je ubrzo nakon Ingenijeve pobune, povukao vojsku koja se nalazila u blizini današnjeg Kelna i krenuo put Balkana.

Galenije je znao da od te bitke zavisi, ne budućnost Carstva, nego njegova lična pozicija i dostojanstvo, pa je u bici koja se odigrala kod naselja Mursa Maior (na ostacima kojeg se nalazi današnji Osijek) svom silinom napao Ingenijeve snage. Iako je panonski uzurpator dobro počeo bitku, trijumf legitimnom vladaru doneli su konjanici i njihov zapovednik koji je bio izuzetan vojskovođa. 

Ingenije, iako uviđa da je poraz neizbežan, u vojničkom duhu pravog tragičara odbija da se preda i bori se do samog pada svoje prestonice Sirmijuma, nakon kojeg svoj život ostavlja u reci u neposrednoj blizini svoje prestonice koji mu je pružio šansu da svoje lično ime na najbolji način poveže sa nazivom građana koji potiču od neslobodnih ljudi.